INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Henryk (Hillel) Schiff  

 
 
Biogram został opublikowany w 1994 r. w XXXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Schiff Henryk (Hillel) (1868–1929), drukarz, działacz związkowy i socjalistyczny, dyrektor Drukarni Ludowej w Krakowie. Ur. 16 XII w Przemyślu w rodzinie żydowskiej, był synem Schapse, kramarza-handlarza skórą, i Blume z domu Nachtigall.

Nieznane są losy S-a do 28 roku życia. Najpóźniej w r. 1896 zamieszkał w Podgórzu, od ok. 1905 r. w samym Krakowie. Do r. 1900 pracował w Drukarni UJ, następnie był zecerem dziennika „Naprzód”, organu Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska (PPSD), tłoczonego w różnych drukarniach (od r. 1903 m.in. w drukarni Władysława Teodorczuka w Krakowie). Od r. 1896, co najmniej do r. 1920, należał do krakowskiego Stow. Drukarzy i Litografów «Ognisko». Pełnił w nim różne funkcje: członka zarządu Tow. Zapomogowego w l. 1904–6, członka Komisji Kontrolującej w l. 1906–7, kierownika biura pośrednictwa pracy w r. 1907, zastępcy przewodniczącego Stowarzyszenia w l. 1907–8. S. już przed r. 1906 wchodził w skład nieoficjalnie działającej Komisji Mężów Zaufania drukarzy krakowskich (KMZ). Z chwilą jej uznania przez Austriacki Związek Właścicieli Drukarń i rozpoczęcia przez nią legalnej działalności, na pierwszym posiedzeniu Komisji 13 II 1906 został S. wybrany na jej przewodniczącego. Funkcję tę pełnił do r. 1908. Pod jego kierownictwem KMZ stała się silną podporą Stowarzyszenia. Z tytułu pełnionej funkcji informował drukarzy m.in. o przepisach podejmowania pracy i obowiązujących jej warunkach. Zaangażowany był w strajki drukarzy (m.in. kierował strajkiem drukarzy „Głosu Narodu” w r. 1906), z których wiele doprowadził do zwycięskiego końca, wspierając je, podobnie jak i niektóre strajki za granicą, funduszami KMZ. Gdy w styczniu 1911 w Krakowie zaczęła działalność Kasa Zapomogowa Drukarzy i Pokrewnych Zawodów, wszedł do jej pierwszego zarządu. Jako delegat krakowskiego Stowarzyszenia wyjeżdżał w teren w sprawach organizacyjnych i propagandowych, uczestniczył często w różnych zgromadzeniach galicyjskiego stowarzyszenia drukarzy «Ognisko» (m.in. w I w r. 1903 i VI w r. 1907 koleżeńskim zjeździe drukarzy galicyjskich w Tarnowie i Lwowie), brał udział w krajowych zjazdach drukarzy galicyjskich oraz jako delegat Krakowa w VI ogólnopaństwowym Zjeździe Związku Drukarzy w Wiedniu we wrześniu 1907.

W r. 1908 S. objął kierownictwo udziałowej Drukarni Ludowej (DL) w Krakowie (działającej dotąd pod firmą W. Teodorczuka). Zarządzał nią jako dyrektor do śmierci. Ze skromnych początków przy ul. św. Filipa 11 rozrosła się ona dzięki jego inicjatywie w duże, nowoczesne przedsiębiorstwo przy ul. Dunajewskiego 5. Na tym stanowisku oddał duże usługi wydawnicze m.in. dla PPSD, Polskiej Partii Socjalistycznej-Frakcji Rewolucyjnej, Naczelnego Komitetu Narodowego i in. DL pod jego zarządem już 1 VII 1918 wprowadziła 8-godzinny dzień pracy. W listopadzie 1923 jedynie DL i Drukarnia Związkowa nie przerwały pracy, podpisując stosowne umowy ze Stowarzyszeniem Drukarzy. W DL znajdowali azyl prześladowani za działalność polityczną i zawodową współtowarzysze.

S. był członkiem PPSD (od r. 1919 – PPS). Z ramienia partii pełnił przez wiele lat funkcję asesora Sądu Przemysłowego w Krakowie, broniąc interesów robotniczych. W r. 1911, przy wyborach do wiedeńskiej Rady Państwa, był mężem zaufania PPSD przy Komisji Wyborczej Okręgu wyborczego Wesoła w Krakowie. Na XII lwowskim Kongresie PPSD (w grudniu 1911) wybrany został w skład Komisji Kontrolującej tej partii. Był członkiem zarządu Tow. Domu Robotniczego w Krakowie. Dn. 7 VI 1929 wszedł z ramienia Klubu Socjalistycznego radnych miejskich do Komisji Rewizyjnej Komunalnej Kasy Oszczędności m. Krakowa. Zmarł 21 XII 1929 w Krakowie i tu został pochowany na cmentarzu Żydowskim; w pogrzebie jego wzięło udział wielu robotników.

Ożeniony z Bertą (nazwiska nie udało się ustalić, ur. 13 I 1872 w Buczaczu), miał z nią S. siedmioro dzieci: Mojżesza, Klarę, Teresę, Seweryna, Ferdynanda, Arnolda i Roberta.

 

Słown. Pracowników Książki Pol.; – Księga Pamiątkowa Stowarzyszenia Drukarzy Krakowskich, Kr. 1930 s. 115, 118, 120, 208, 212–13, 223; Najdus W., PPSD Galicji i Śląska 1890–1918, W. 1983; Dzien. Rozporządzeń stoł. król. miasta Krakowa 1929 s. 304; Roczne Sprawozdanie Stowarzyszeń Drukarzy i Litografów „Ognisko” i „Kasa Chorych” za l. 1894 s. 14, 1897 s. 15, 1898 s. 15, 1899 s. 16, 1901 s. 18, 1904 s. 12, 31, 1906 s. 6, 10, 18, 33, 1907 s. 10–11, 29, 37, 1908 s. 31, 1909 s. 31, 1911 s. 29, 1912 s. 24, 1915 s. 14, 1916 s. 8, 1917, 1910; – „Naprzód” 1911 nr 290, 1913 nr 288 (spr.), 1929 nr 294 (nekrolog), nr 295 (relacja z pogrzebu); „Ognisko” 1930 nr 1 (nekrolog); „Ognisko Krak.” 1939 nr 5; „Robotnik” 1929 nr 375 (nekrolog); „Wiad. Graficzne” 1930 nr 3 (nekrolog); – AP w Kr.: Księga zmarłych Izraelitów za r. 1929 poz. 721, Księga spisu ludności Krakowa w 1910 r., t. XII poz. 1432; AP w Przemyślu: Księga urodzeń Izraelickiej Gminy wyznaniowej w Przemyślu, sygn. 3, l. 1863–74 s. 115 poz. 141.

Andrzej Pilch

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Norbert Barlicki

1880-06-06 - 1941-09-27
działacz konspiracyjny
 

Tadeusz Kalinowski

1915-06-01 - 1969-08-22
aktor filmowy
 

Michał Grocholski

1891-10-17 - 1924-01-18
rotmistrz ułanów
 

Stanisław Czarzasty

1907-05-05 - 1972-04-22
porucznik WP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Stanisław Augustyn Droba

1870 - 1914-04-12
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.